O Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach…

Nurt psychoterapeutyczny jakim jest Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR) powstał niejako w kontrze do podstawowych założeń terapii tradycyjnej, która to w dużej mierze koncentruje się na problemach. Z kolei Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach niesie pomoc terapeutyczną, która polega na tym, by klient w swoim umyśle, za pomocą własnych słów, samodzielnie zbudował taki wycinek swojej rzeczywistości, w której będzie miał możliwość ku temu, by zaspokoić swoje potrzeby w sposób przydatny i najbardziej sobie użyteczny. Ericksonowskie założenie, że każdy zna rozwiązania swoich problemów, tylko nie wie, że je zna stanowiło inspirację dla twórców nurtu.

SŁOWA

Dla mnie, logopedy zajmującego się językami i słowem – szczególnie ważne w TSR jest postrzeganie języka, jako narzędzia, które kreuje naszą rzeczywistość. Żyjemy w świecie, który odbieramy świadomościowo, czyli subiektywnie. Naszą rzeczywistość opisujemy przez pryzmat własnej biografii, doświadczeń, wzorców i sytuacji. Twórcom TSR nasuwa się zatem pytanie kto może konstruować i interpretować rzeczywistość klienta w gabinecie terapeutycznym? Czy interpretacja terapeuty, nie mającego przecież wglądu w biografię klienta,  a mającego swoje własne poglądy i przekonania jest spójna z rzeczywistością klienta?  

Podstawą pracy terapeuty TSR jest język będący  narzędziem, które pomaga wyjść po za problem oraz jego subiektywną interpretację i skoncentrować się na najbardziej potrzebnym w danej sytuacji rozwiązaniu. Język pomaga również w odnalezieniu zasobów, które będą potrzebne, by rozwiązanie urealnić. Terapeuta unika tworzenia teorii, które opisują naturę człowieka. Nie stawia hipotez na temat przyczyny problemu a zajmuje się tym, co działa i co jest pomocne. Terapeuta szuka również sposobów rozszerzania tych działań na inne sfery życia klienta.

RELACJA TERAPEUTYCZNA

Podstawą TSR jest relacja między terapeutą a klientem. Zadaniem terapeuty jest zbudowanie relacji równorzędności, stojąc na równi z klientem i zwiększając obszar jego wolności wyboru możliwych rozwiązań.  Klient wyznacza cele terapii i poprzez współpracę dąży do ich realizacji. On sam, a nie terapeuta jest bowiem ekspertem od swojego życia. Zwiększa to poczucie sprawstwa i czyni współodpowiedzialnym za proces terapii. Terapeuta szuka zasobów i wydobywa mocne strony klienta. Nie poucza, a wzmacnia świadomość wpływu na własne życie. Równorzędność relacji, wzmacnia poczucie bezpieczeństwa i wartości u osoby szukającej zmiany. To wiedza i doświadczenie klienta są wykorzystywane w celu odnalezienia rozwiązań. Problemy postrzegane są jako aktualny sposób definiowania przez klienta swojej rzeczywistości.

3 Filary TSR

Jeśli coś działa – rób tego więcej.

To zachętą dla tego, by powtarzać takie czynności i zachowania, które się sprawdzają i bywają pomocnymi. Odwołanie się do momentów, w których coś się udawało, pokazuje, że doskonale wiemy co robić – nie jesteśmy jednak tego pewni. Wzmocnienie tej pewności wydaje się być kluczem do rozwiązania. 

Jeśli coś nie działa, rób coś innego.

Warto zaprzestać robienia tego, co nieskuteczne i nie przynosiło nam efektów. Zamiast brnąć dalej, mając nadzieję na to, że “w końcu zadziała” lepiej poszukać innego rozwiązania. Chociażby miało być ono najprostsze i najmniejsze.

Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj.

Ważny w kontekście działań pomocowych. To do klienta, nie do terapeuty należy decyzja i tym czego potrzebuje i co mu jest potrzebne. W TSR przyjmujemy minimalizm naszych działań, staramy się dążyć do uproszczeń rozwiązań. Doceniamy małe kroki. 

***

W trakcie terapii, angażując się w rozmowę, która jest skierowana na szukanie rozwiązania, terapeuta wykorzystuje wiedzę i doświadczenie klienta. Akceptujemy doświadczenia osoby drugiego człowieka.  Koncentrujemy się na pozytywach, które stanowią podstawę do wprowadzania pozytywnych zmian.

Anna SZKOTAK