Logopedia
-
Bo postawa to podstawa!
Ocena postawy, ocena napięcia mięśniowego, ocena zakresów ruchomości oraz związanej z tym funkcji aparatu ruchu to nieodzowny element w ortodoncji. Fizjoterapeuta doskonale wie, że ciało to jedność. Często trudności dziecka wymagają pomocy specjalistów z wielu dziedzin (ortodonta, fizjoterapeuta, logopeda, psycholog). Nieprawidłowy rozkład napięcia mięśniowego czy asymetria w ustawieniu barków, łopatek, trójkątów talii, miednicy będą bezpośrednio wpływały na nieprawidłowości w zakresie zgryzu. Efektywne leczenie ortodontyczne wymaga spojrzenia holistycznego na ciało dziecka. Nie tylko w kontekście stawów skroniowo-żuchwowych czy ruchomości klatki piersiowej ale również np. ustawienia stawów skokowych czy stawów kolanowych. Jako fizjoterapeuta dziecięcy z wieloletnim stażem gwarantuję, że jeśli maluch ma zaburzenia napięcia mięśniowego w obszarze kończyn dolnych to poprzez taśmy mięśniowo-…
-
Aksjologopedia
Dość nieoczywisty termin aksjologopedia, mimo iż słowotwórczo analogiczny do aksjolingwistyki, jest przeze mnie rozumiany nie w kategoriach jakiegoś kierunku badań logopedycznych, którego przedmiotem są wartości i wartościowanie jako element semantyczny systemu języka oraz jako sposoby eksplikacji wartości na gruncie logopedii, lecz raczej jako pewna przestrzeń, platforma w obrębie praktyki i teorii zaburzeń mowy związana z propagowaniem i obroną wartości etycznych w świecie logopedii, zarówno tej praktycznej, służącej pacjentowi, jaki i teoretycznej, naukowej, umożliwiającej poznawanie jakiegoś wyimka rzeczywistości. O wartościach w logopedii zaczęło być głośno za sprawą koncepcji logopedii opartej na dowodach (Evidence based speech therapy – EBST), wywodzącej się wprost z zasady terapii (praktyki) opartej na dowodach (Evidence based practice…
-
O usznej lateralizacji, dominacji, separacji, asymetrii i ich ocenie raz jeszcze
Trudno o jednoznaczną definicję odnoszącą się do terminu „lateralizacja”. Mroziak (1992) proponuje, by używać go wymiennie z terminem „asymetria” – co należy rozumieć jako przewagę stronną dotyczącą zarówno parzystych organów, jak i funkcji psychicznych. Martin (2001) używa terminu „lateralizacja” równoznacznie z określeniami „dominacja” oraz „asymetria funkcjonalna”, co dotyczy preferencji użycia jednej części ciała lub jej wiodącej funkcji. Rola wiodąca zakłada częstszy wybór narządu, wykonywanie bardziej skomplikowanych zadań za jego pomocą, precyzyjniej, lepiej, szybciej i z większą siłą (Panasiuk 2018). W akustyce i audiologii interesujący nas termin „lateralizacja słuchowa” dotyczy lokalizacji źródła dźwięku. Używa się go np. w kontekście separacji usznej (Krzyżak 2023). Według Kurkowskiego (2013) najsensowniejsze wydawałoby się używanie terminu…
-
Logopedia oparta na dowodach
Koncepcja logopedii opartej na dowodach, Evidence based speech therapy (EBST), wywodzi się wprost z zasady terapii (praktyki) opartej na dowodach (Evidence based practice – EBP), która z kolei ma swe źródło w medycynie oparta na faktach, Evidence based medicine – EBM. Ta ostatnia polega na integracji wyników najlepszych badań z wiedzą kliniczną i wartościami prezentowanymi przez pacjentów (Pluta-Wojciechowska 2019). Zdaniem Woźniaka EBP oznacza interdyscyplinarne podejście do praktyki klinicznej, oparte na dowodach – to jest na wynikach badań, które pochodzą z systematycznego gromadzenia danych, uzyskiwanych w drodze obserwacji i eksperymentów, realizowanych przy zachowaniu ścisłych rygorów metodologii badań naukowych (Woźniak 2017). Stadia każdego procesu respektującego zasadę EBP powinny być następujące: 1. Sformułowanie…
-
Bądźmy wzorem – wyłączmy TV i odłóżmy smartfon przy posiłku
“Kiedy coś odrywa uwagę jednostki od jedzenia staje się ona w mniejszym stopniu świadoma tego, ile je, i gorzej zapamiętuje swoje zachowania żywieniowe “ (Ogden J., 2010). Ekran telewizora, telefonu może wydawać się zbawicielem podczas posiłku, szczególnie gdy jest używany do uspokojenia płaczącego malucha. Włączenie ulubionej piosenki, bajki, programu telewizyjnego dziecka może wydawać się łatwiejsze niż zachęcanie do odpowiednich zachowań i zaangażowania w jedzenie. Czasem to jedyny i możliwy sposób nakarmienia dziecka. Bo w innych “okolicznościach” nie zje nic. Kiedy dorosły wręcza dziecku elektroniczny stymulant, ponieważ dziecko nie chce jeść jest niejako wzmacniane. Ponadto traci ono uważność podczas posiłku i nie kontroluje swego ciała i sygnałów głodu, sytości z niego…
-
Dlaczego moje dziecko nie chce jeść?
Wczesne lata życia dziecka charakteryzują się początkowo dynamicznym wzrostem, apetytem i rozwojem, przy czym tempo przyrostu masy ciała osiąga szczyt w wieku dwóch lat i spowalnia od ok. dwóch do 5 lat (Needlman R, 2000). Charakteryzuje się to często niechęcią do jedzenia znanych potraw lub próbowania nowych potraw, a także silnymi, szczególnymi preferencjami żywieniowymi. To z kolei może powodować obawy dotyczących spożycia odpowiedniej ilości składników odżywczych, a tym samym możliwych negatywnych skutków zdrowotnych. Preferencje pokarmowe i często radykalna zmiana tych nawyków przez dzieci mogły mieć ewolucyjne korzyści w zmniejszaniu ryzyka spożywania toksyn, substancji szkodliwych; jednak we współczesnym świecie, gdzie spożywamy pokarmy raczej “pewnej” jakości, takie zachowania mogą stanowić barierę dla…