-
Aksjologopedia
Dość nieoczywisty termin aksjologopedia, mimo iż słowotwórczo analogiczny do aksjolingwistyki, jest przeze mnie rozumiany nie w kategoriach jakiegoś kierunku badań logopedycznych, którego przedmiotem są wartości i wartościowanie jako element semantyczny systemu języka oraz jako sposoby eksplikacji wartości na gruncie logopedii, lecz raczej jako pewna przestrzeń, platforma w obrębie praktyki i teorii zaburzeń mowy związana z propagowaniem i obroną wartości etycznych w świecie logopedii, zarówno tej praktycznej, służącej pacjentowi, jaki i teoretycznej, naukowej, umożliwiającej poznawanie jakiegoś wyimka rzeczywistości. O wartościach w logopedii zaczęło być głośno za sprawą koncepcji logopedii opartej na dowodach (Evidence based speech therapy – EBST), wywodzącej się wprost z zasady terapii (praktyki) opartej na dowodach (Evidence based practice…
-
O Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach…
Nurt psychoterapeutyczny jakim jest Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR) powstał niejako w kontrze do podstawowych założeń terapii tradycyjnej, która to w dużej mierze koncentruje się na problemach. Z kolei Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach niesie pomoc terapeutyczną, która polega na tym, by klient w swoim umyśle, za pomocą własnych słów, samodzielnie zbudował taki wycinek swojej rzeczywistości, w której będzie miał możliwość ku temu, by zaspokoić swoje potrzeby w sposób przydatny i najbardziej sobie użyteczny. Ericksonowskie założenie, że każdy zna rozwiązania swoich problemów, tylko nie wie, że je zna stanowiło inspirację dla twórców nurtu. SŁOWA Dla mnie, logopedy zajmującego się językami i słowem – szczególnie ważne w TSR jest postrzeganie języka, jako…
Może Ci się spodobać
ACT-owe wprowadzenie, czyli o relacji słów kilka
Responsywne karmienie w przedszkolu
-
SAMOregulacja
Samoregulacja jako proces utrzymujący nas w równowadze, jako zdolność organizmu do harmonii w zakresie pobudzenia i wyciszenia. Wreszcie samoregulacja jako fundament rozwoju w obecnym hipersensorycznym środowisku. Kiedy warto zwolnić? Jak rozpoznać, że nasze dziecko potrzebuje „urlopu”? Kiedy zwrócić uwagę na przestymulowanie i czym ono jest? Często myśląc o samoregulacji myślimy w kontekście emocji i samokontroli. Zastanawiamy się w jaki sposób nasze dziecko może poradzić sobie ze stresem, przeciążeniem czy przebodźcowaniem oraz jak my dorośli możemy mu pomóc? Czy da się pomóc jeśli używamy terminu SAMOregulacja? Jako terapeuta Integracji Sensorycznej i fizjoterapeuta odpowiem: TAK! …. co więcej da się nie tylko pomóc jeśli już „problem” wystąpi ale da się też zapobiegać…
-
ACT-owe wprowadzenie, czyli o relacji słów kilka
Od kilku lat, w Polsce widać bardzo duże zainteresowanie nurtem terapii zwanej ACT. Jest to, bardzo dobrze przebadana i ugruntowana w świecie naukowym forma pomocy psychoterapeutycznej. ACT (Terapia Akceptacji i Zaangażowania) to tzw. Trzecia Fala Behawioryzmu. To naprawdę świetna ewolucja terapii poznawczo-behawioralnej i co najważniejsze, jest skrojona na nasze czasy i potrzeby współczesnego człowieka. Człowieka, którego coraz trudniej włożyć w ciasne ramy diagnozy, bo wiele objawów cierpienia nawarstwia się, powiela i krzyżuje. Dlatego, co istotne – ACT odrzuca diagnozę stricte, stawiając na piedestale człowieka, jego uczucia i wartości. A wszystko to zaczyna się od cierpienia. To nieodłączny element naszego życia i żadne warunki zewnętrzne nie są w stanie zagwarantować nam,…
Może Ci się spodobać
O Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach…
Responsywne karmienie w przedszkolu
-
O usznej lateralizacji, dominacji, separacji, asymetrii i ich ocenie raz jeszcze
Trudno o jednoznaczną definicję odnoszącą się do terminu „lateralizacja”. Mroziak (1992) proponuje, by używać go wymiennie z terminem „asymetria” – co należy rozumieć jako przewagę stronną dotyczącą zarówno parzystych organów, jak i funkcji psychicznych. Martin (2001) używa terminu „lateralizacja” równoznacznie z określeniami „dominacja” oraz „asymetria funkcjonalna”, co dotyczy preferencji użycia jednej części ciała lub jej wiodącej funkcji. Rola wiodąca zakłada częstszy wybór narządu, wykonywanie bardziej skomplikowanych zadań za jego pomocą, precyzyjniej, lepiej, szybciej i z większą siłą (Panasiuk 2018). W akustyce i audiologii interesujący nas termin „lateralizacja słuchowa” dotyczy lokalizacji źródła dźwięku. Używa się go np. w kontekście separacji usznej (Krzyżak 2023). Według Kurkowskiego (2013) najsensowniejsze wydawałoby się używanie terminu…
-
Logopedia oparta na dowodach
Koncepcja logopedii opartej na dowodach, Evidence based speech therapy (EBST), wywodzi się wprost z zasady terapii (praktyki) opartej na dowodach (Evidence based practice – EBP), która z kolei ma swe źródło w medycynie oparta na faktach, Evidence based medicine – EBM. Ta ostatnia polega na integracji wyników najlepszych badań z wiedzą kliniczną i wartościami prezentowanymi przez pacjentów (Pluta-Wojciechowska 2019). Zdaniem Woźniaka EBP oznacza interdyscyplinarne podejście do praktyki klinicznej, oparte na dowodach – to jest na wynikach badań, które pochodzą z systematycznego gromadzenia danych, uzyskiwanych w drodze obserwacji i eksperymentów, realizowanych przy zachowaniu ścisłych rygorów metodologii badań naukowych (Woźniak 2017). Stadia każdego procesu respektującego zasadę EBP powinny być następujące: 1. Sformułowanie…
-
Bądźmy wzorem – wyłączmy TV i odłóżmy smartfon przy posiłku
“Kiedy coś odrywa uwagę jednostki od jedzenia staje się ona w mniejszym stopniu świadoma tego, ile je, i gorzej zapamiętuje swoje zachowania żywieniowe “ (Ogden J., 2010). Ekran telewizora, telefonu może wydawać się zbawicielem podczas posiłku, szczególnie gdy jest używany do uspokojenia płaczącego malucha. Włączenie ulubionej piosenki, bajki, programu telewizyjnego dziecka może wydawać się łatwiejsze niż zachęcanie do odpowiednich zachowań i zaangażowania w jedzenie. Czasem to jedyny i możliwy sposób nakarmienia dziecka. Bo w innych “okolicznościach” nie zje nic. Kiedy dorosły wręcza dziecku elektroniczny stymulant, ponieważ dziecko nie chce jeść jest niejako wzmacniane. Ponadto traci ono uważność podczas posiłku i nie kontroluje swego ciała i sygnałów głodu, sytości z niego…
-
Responsywne karmienie w przedszkolu
Trudności w karmieniu dziecka spędzają sen z powiek niejednemu rodzicowi i nauczycielowi wychowania przedszkolnego. Nierzadko jednak podejmowane przez nich oddziaływania, oparte na stosowaniu presji, przynoszą skutek odwrotny od zamierzonego – trudności się pogłębiają, a dziecko odczuwa jeszcze większy lęk i niechęć. Trudności w karmieniu deklaruje coraz więcej rodziców i nauczycieli placówek przedszkolnych. Przyczyn może być bardzo wiele, zatem do problemów w jedzeniu u każdego dziecka powinno się podchodzić indywidualnie. Trudności w karmieniu mogą mieć charakter organiczny (np. dysfagia, ból, wymioty, biegunka, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego) lub behawioralny (m.in. akceptowanie bardzo ograniczonego repertuaru produktów żywnościowych, zaprzestanie jedzenia wskutek traumy związanej z jedzeniem np. zadławienia, występowanie wymiotów w związku z bodźcami sensorycznymi jedzenia).…
-
Dlaczego moje dziecko nie chce jeść?
Wczesne lata życia dziecka charakteryzują się początkowo dynamicznym wzrostem, apetytem i rozwojem, przy czym tempo przyrostu masy ciała osiąga szczyt w wieku dwóch lat i spowalnia od ok. dwóch do 5 lat (Needlman R, 2000). Charakteryzuje się to często niechęcią do jedzenia znanych potraw lub próbowania nowych potraw, a także silnymi, szczególnymi preferencjami żywieniowymi. To z kolei może powodować obawy dotyczących spożycia odpowiedniej ilości składników odżywczych, a tym samym możliwych negatywnych skutków zdrowotnych. Preferencje pokarmowe i często radykalna zmiana tych nawyków przez dzieci mogły mieć ewolucyjne korzyści w zmniejszaniu ryzyka spożywania toksyn, substancji szkodliwych; jednak we współczesnym świecie, gdzie spożywamy pokarmy raczej “pewnej” jakości, takie zachowania mogą stanowić barierę dla…
